slim
samen
werken

AI & Scrum: waar staan we nu en welke toekomst wacht ons?

In dit blog wil ik verkennen welke transitie Scrum Teams door moeten maken in een wereld waar men AI in steeds meer werkprocessen toepast. Het effect van AI binnen Scrum Teams wil ik verkennen langs de volgende lijn.

Per fase zal ik stilstaan bij het effect dat AI heeft op de rollen, meetings, en output van het team.

Scrum vroeger

Het klassieke Scrum Team zonder AI

In bovenstaande afbeelding heb ik een standaard Scrum Team gevisualiseerd zoals we dat traditioneel kennen. Het team bestaat uit Developers, een Product Owner, en een Scrum Master rol. Zij hebben standaard een Sprint Planning, Daily Scrum, Review, en Retro samen. Iedere Sprint levert het team afgeronde, bruikbare, stukken werk af. Er is contact tussen het team en stakeholders over het opgeleverde werk.

Uiteraard werd er binnen teams al geruime tijd gefocust op automatisering van allerlei simpele repetitieve taken. Echter, automatisering van “creatie” of “analyse” was tot voor kort niet goed mogelijk.

En daar is verandering in gekomen.

Door AI ondersteund Scrum Team

Het AI-ondersteunde Scrum Team

Sinds de intrede van praktisch bruikbare generatieve AI modellen zoals ChatGPT is er veel veranderd. Generatieve AI is in staat om zelf tekst, afbeeldingen, videos, of muziek te begrijpen en te maken. Deze modellen zijn getraind op enorme hoeveelheden data en hebben een intelligentie die vaak nog maar lastig van menselijke intelligentie te onderscheiden is.

Hoe beïnvloedt dit Scrum Teams?

In de afbeelding van het AI-ondersteunde team zie je dat alle Scrum rollen en bovendien de stakeholders een “robotje” tot hun beschikking hebben. Dit is een metaforisch robotje dat generatieve AI tools (zoals ChatGPT) moet voorstellen.

Effect van AI-ondersteuning op Developers

Voor Developers betekent AI-ondersteuning bijvoorbeeld:

  • AI genereert zelfstandig code. De Developer gebruikt de code als basis en bespaart hiermee veel tijd.
  • AI kan code slim aanvullen waardoor Developers sneller en consistenter kunnen werken.
  • AI kan testcases genereren wat code robuuster maakt en Developers tijd besparen.
  • AI kan code reviews doen die voorheen tussen Developers onderling werden gedaan
  • Verder kun je denken aan automatisch gegenereerde documentatie rondom APIs, Readme’s of docstrings.
  • AI als sparringpartner. Bijvoorbeeld als een Developer wil overleggen hoe hij of zij een User Story het best aan kan pakken.

Al met al kunnen we stellen dat AI Developers helpt om minder tijd te besteden aan repetitief werk (tests / documentatie). Het werk schuift op naar ontwerpen, reviewen en valideren, waarbij AI veel ‘heavy lifting’ doet.

Output van deze Developers zal in veel gevallen een stuk groter zijn dan die van het klassieke Scrum Team en in potentie van hogere kwaliteit.

Effect van AI-ondersteuning op Scrum Masters

Scrum masters doen echt mensenwerk. Zij zijn verantwoordelijk voor de effectiviteit van de samenwerking binnen teams. Toch verandert de intrede van AI ook het werk van de Scrum Master aanzienlijk:

  • AI modellen zijn goed met grote hoeveelheden tekst. Als je deze modellen in laat tappen op bijvoorbeeld Jira, Git en Slack, dan kan dit interessante en objectieve inzichten opleveren. Dit kan input bieden voor Retrospectives.
  • Voortbordurend op bovenstaand punt kan een AI model met toegang tot de juiste data patronen ontdekken in de teamdynamiek. Of op z’n minst prikkelende vragen voorleggen hierover aan het team (bijv. “Developer Anita doet 80% van de Git commits”, of “de toon van Slack berichten werd onvriendelijk rondom de deadline” of “Jan en Piet reageren gemiddeld binnen 3 dagen op Teams terwijl Anita en Freek altijd binnen 4 uur reageren” of “het lijkt erop dat Jan zijn mening doordrukte ondanks dat de meerderheid van het team hier anders over dacht”. Misschien maakt dit lastig bespreekbare onderwerpen toch bespreekbaar.
  • AI kan in seconden passende werkvormen voor Retrospectives bedenken. Met creatieve prompts past AI de werkvorm aan op iedere situatie.
  • AI kan perfect samenvattingen van meetings en daaruit voortvloeiende acties documenteren.
  • De Scrum Master kan AI gebruiken als sparringpartner, bijvoorbeeld om casuïstiek m.b.t. teamdynamiek te bespreken of om lastige gesprekken met AI te oefenen.

AI kan Scrum Masters helpen om sneller inzicht te krijgen in teamdynamiek en minder tijd kwijt te zijn aan voorbereiding en nazorg van de Scrum Events. Omdat de Scrum Master vooral met individuele mensen en groepsprocessen bezig is blijft de rol ook na intrede van AI voornamelijk menselijke aspecten houden in mijn ogen.

Effect van AI-ondersteuning op Product Owners

Voor Product Owners verwacht ik dat het effect op werk groter is nu AI-ondersteund werken snel de standaard wordt.

Denk bijvoorbeeld aan:

  • AI doet voorstellen voor Product Backlog Items o.b.v. gegenereerde klantfeedback of supporttickets
  • AI helpt de Product Owner met User Stories (bijv. feedback geven, aanvullingen doen zoals acceptatiecriteria toevoegen)
  • Sparringpartner in AI. Omdat AI getraind is op veel data zijn deze modellen goed in het zien van allerlei dwarsverbanden. Dit kan de Product Owner helpen bij het opstellen van een effectieve productvisie en roadmap.
  • AI kan gesprekken met stakeholders automatisch samenvatten en desgewenst voorstellen voor User Stories doen.
  • AI kan suggesties doen voor prioriteren wanneer het beschikking heeft tot de juiste data
  • Ondersteuning in stakeholdercommunicatie: AI kan helpen bij het maken van updates, demo’s of rapportages
  • Release notes schrijven: automatisch gegenereerde changelogs of communicatievoorstellen voor gebruikersOmdat een Product Owner veel analytisch werk doet op basis van data die ook makkelijk voor AI modellen beschikbaar is verandert het werk snel.
  • Het opstellen en prioriteren van backlogitems en het voorbereiden van stakeholdercommunicatie zal veranderen. Hierdoor houden Product Owners meer tijd over voor strategische taken en stakeholdergesprekken.

De output van Product Owners wordt denk ik consistenter, in potentie meer data-gedreven en dankzij deze verbeterde analyse beter afgestemd op de behoeften van klanten en stakeholders.

Laatste opmerkingen m.b.t. AI-ondersteunde Scrum Teams

  • Niet alleen de Scrum Rollen krijgen AI tot hun beschikking, maar ook de stakeholders. Dit zal het feedbackproces verbeteren en versnellen.
  • De Scrum Events blijven in AI-ondersteund Scrum allemaal bestaan omdat ze waardevol blijven. De voorbereiding en analyse van de meetings zal wel deels geautomatiseerd worden.
  • Omdat teams veel meer kunnen opleveren vraag ik mij af of het absorptievermogen van stakeholders niet de beperkende factor gaat zijn. Teams leveren zo veel functionaliteit op dat gebruikers het niet bij kunnen benen. De adoptie en het feedbackproces kunnen spaak lopen in mijn ogen. Gaan Scrum Teams dan misschien gemiddeld met minder Developers werken?

Voorlopig blijft de mens stevig aan het roer en is AI een ondersteuner. In dit model kom je in mijn ogen tot zowel hogere opleversnelheid als kwaliteit. Dit kan denk ik zonder teamgevoel kwijt te raken. Scrum als framework biedt nog duidelijk waarde.

AI gedreven Scrum Team

Het AI-gedreven Scrum Team

Tot slot doe ik nog een schot voor de boeg, waarbij ik me een scenario voorstel dat sommige Scrum rollen volledig door AI worden opgepakt. Mensen zijn dus vervangen door gespecialiseerde AI Agents.

Ik kan mij werkzaamheden voorstellen waarbij de Developer rol volledig geautomatiseerd kan worden. Stel dat gebeurt, dan roept dat direct interessante vragen op:

  • Is er nog een Scrum Master nodig als de Developers AI Agents zijn? Er is immers alleen nog een Product Owner naast de Scrum Master in dat team.
  • Heb je een Daily Scrum nodig als de Developers AI Agents zijn? Waarschijnlijk niet. Als er overleg nodig is dan zal dat in een kortere iteratie-loop zijn.
  • Door de ontwikkelsnelheid van AI Agents zal de duur van de sprint praktisch naar “0” gaan, waarbij je bijna direct na de Planning kunt beginnen met een Review en Retro. Heeft Scrum dan nog zin?

Ook als je andere Scrum rollen als gedachte-experiment vervangt door AI Agents roept het prikkelende vragen op.

Andere vragen die ik zou hebben bij AI-gedreven Scrum Teams:

  • De Product Owner is de schakel tussen het team en stakeholders / gebruikers. Blijft deze rol het langst een menselijke rol omdat iemand het Scrum Team zal moeten vertegenwoordigen richting management, investeerders, of gebruikers?
  • Of blijft juist alleen de Scrum Master over als een dirigent van Scrum Agents, waarbij hij of zij zelfstandig zorgt voor het continu doorleren en verbeteren van de AI Agents?
  • Hoe houd je vertrouwen in de kwaliteit van de output bij deze mate van automatisering?

Dit roept fundamentele vragen op: hoe lang kun je Scrum nog Scrum blijven noemen? Of moeten we op termijn naar een nieuw framework?

Wil jij starten met Agile werken of Agile werken nóg beter neerzetten? Wij helpen je graag met trainingen & consultancy. Neem contact op via info@agilescrumgroup.nl of 020 2614 195.

Over de auteur: Rik van der Wardt

Rik is Agile Coach met specialisatie op innovatie en zelforganisatie. Zijn expertise ligt op het ontwikkelen van teams die zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun werk en tot waardevolle vernieuwing komen. Dit doet hij door het inzetten van elementen uit het Agile gedachtegoed, het aanspreken van intrinsieke drive, een dosis gezond verstand en aanstekelijk enthousiasme.