slim
samen
werken

Waarom Scrum niet (altijd) werkt? En wat dan wel werkt

Wanneer je als organisatie een Agile transformatie aangaat zul je altijd op weerstand stuiten. Zo kom ik als coach regelmatig iemand tegen die beweert: “Scrum werkt niet”. Hoewel Scrum heeft bewezen een effectief Agile raamwerk te zijn, werkt Scrum inderdaad niet altijd. Daarom beantwoord ik in dit blog de vraag waarom Scrum niet (altijd) werkt?

Waarom Scrum niet werkt, plaatje van een scrummer die het niet meer weet.

De kracht van Scrum

Om te begrijpen waarom Scrum niet werkt, zullen we eerst moeten kijken naar de kracht van Scrum. Het Scrum framework is primair ontwikkeld voor projecten die goed planbaar zijn. Verder  gebruik je Scrum alleen bij een bepaalde mate van complexiteit.

Door kortcyclisch te plannen en daarbij oog te houden voor veranderende omstandigheden (omgevingsfactoren die een directe invloed hebben op je planning; denk bijvoorbeeld aan de AVG wetgeving, de opkomst van ChatGPT in het onderwijs, corona), ben je als organisatie beter in staat om te allen tijde waarde toe te voegen aan je product.

Toch werkt Scrum soms niet

Klinkt mooi he? Een framework die altijd voor waardevermeerdering zorgt. Maar toch werkt Scrum soms niet. Wat hier naar mijn mening aan ten grondslag ligt is het feit dat veel mensen en organisaties Agile en Scrum als synoniem van elkaar zien. Kies je voor Agile dan ga je dus scrummen.

Hier wringt de schoen. Want daardoor kijk je als organisatie niet goed meer naar de huidige interne processen, het soort werk dat je doet, is het planbaar of ad-hoc, misschien wel een beetje van allebei? Een tweede veel gemaakte denkfout is de gedachte dat Scrum een one-size fits all methodiek is. Als derde wordt vaak de aanname gedaan dat de hele organisatie volgens één en dezelfde methodiek dient te werken.

Het gaat meestal al fout voordat we beginnen

In feite gaat het dus al meteen tweeledig fout, doordat we onze huidige situatie niet helemaal scherp voor ogen hebben bij het maken van keuzes, en doordat we vaak niet goed op de hoogte zijn van het feit dat er inmiddels zoveel meer frameworks zijn ontwikkeld die uitgaan van het Agile gedachtegoed.

Wie kent het zinnetje ‘dat Agile werken werkt voor ons niet’, nadat een organisatie een jaar of twee onderweg is in hun transitie? Dit zinnetje legt namelijk de aanname bloot dat, zoals al benoemd, Agile en Scrum als synoniem worden gezien en men niet op de hoogte is van al die andere frameworks.

Maar wanneer werkt Scrum dan niet en wat kun je wel doen?

Scrum gaat heel erg uit van grotendeels planbaar werk, maar is al ons werk planbaar? Kan elke team, elke afdeling, de gehele organisatie werken met een duidelijke planning? Nee natuurlijk niet. Werk je bijvoorbeeld op een klantenserviceafdeling of houd je je voornamelijk bezig met incident management, dan ben je afhankelijk van de aanvoer van werk door derden en weet je van tevoren vaak niet exact welk werk er op je af gaat komen.

Het kan ook voorkomen dat je met een productielijn werkt, waarbij je het eindproduct in delen maakt. Dit is natuurlijk heel makkelijk te plannen, maar ook hier is Scrum wellicht niet de beste keuze. Scrum gaat er namelijk vanuit dat je elke iteratie waarde oplevert voor je eindgebruiker, en dat het eindproduct niet vaststaat.

Bij een productieproces, en laten we als makkelijk voorbeeld het bouwen van een auto nemen, zal het eindproduct niet afwijken van het oorspronkelijke idee (we bouwen halverwege het productieproces niet opeens een Mercedes om naar een tractor) en leveren we niet in elke processtap waarde voor de eindgebruiker (als stap 1 van het proces is om 4 wielen en een carrosserie te maken, dan heeft de gemiddelde autorijder hier natuurlijk nog niet veel aan).

Wanneer werkt Kanban?

Kanban is een van de vele frameworks die van de Agile mindset uitgaat. Kanban is uitermate geschikt voor mensen die met moeilijk planbaar werk zitten, en kan dus zeer geschikt zijn voor organisaties waarin Scrum niet werkt.

Kanban gaat uit van een aantal basisprincipes die als doel hebben om de flow van werk te managen, op een geprioriteerde manier en uitgaande van de maximale output die iedere processtap heeft. Incidenten worden afgevangen in een backlog, geprioriteerd en vervolgens klaargezet om door de medewerkers het proces ingetrokken te worden. Dit zorgt ervoor dat er nooit te veel werk in het proces komt waardoor deze vastloopt (minder input = meer output)

Wanneer werkt LEAN?

Geboren in de Toyota fabriek is dit een hele geschikte methodiek die ingezet kan worden in een productieproces waarbij het einddoel al vaststaat. Het principe achter Lean is het reduceren van ‘waste’ in je proces. Met andere woorden, continu kritisch kijken naar elke processtap. Zijn er overbodige processtappen? Zitten er onnodig lange wachttijden in ons proces? Op deze manier creëer je een continue optimalisatieslag, iets dat heel goed past bij de Agile mindset.

Combineer, combineer en combineer!

Als je gekozen hebt voor bijvoorbeeld Kanban dan kun je natuurlijk heerlijk gaan cherry picken bij de andere frameworks. Waarom zou je geen Review houden als je Kanban doet? Die kun je perfect gebruiken om op dagelijkse basis de output van je proces te bepalen.
Werk je met Lean op de productievloer? Wat houd je tegen een maandelijkse Retrospective te houden zoals in Scrum?

Maar het allerbelangrijkste hierin is: combineer verschillende frameworks binnen je organisatie. Bepaalde IT afdelingen? Scrummen! De afdelingen die afhankelijk zijn van de IT afdeling? Wellicht Kanban! En dan voer je Lean in op de productievloer.
Wees hierin niet terughoudend. Al deze frameworks zijn gestoeld op de Agile principes en sluiten juist daarom zeer goed op elkaar aan.

Ook interessant:

Over de auteur: Tony Kraanen

Tony is ooit als softwaretester binnen de IT begonnen, waarna hij zich ontwikkelde tot Scrum Master. Het bleek al snel dat dit Tony aansprak, waardoor hij zich ook tot trainer/coach ontplooide. De afgelopen zes jaar heeft hij zich hiermee beziggehouden. Mensen bewust maken van de kracht van Agile geeft hem veel energie en voldoening, iets wat de Agile Scrum Group goed van pas komt