De Omgevingswet vraagt om Scrum

Structuur aanbrengen bij complexe vraagstukken

Het is belangrijk om er in de keuze van een goede aanpak vanuit te gaan dat er nog veel onbekend is. Niemand weet precies hoe de Omgevingswet vorm moet krijgen. Wat zijn bijvoorbeeld de wensen van alle stakeholders? En hoe verschuiven de prioriteiten van betrokkenen? Welke uitdagingen gaan zich voordoen? Wat zijn hiervoor passende oplossingen? Scrum is juist hiervoor ontwikkeld.

Scrum in de omgevingswet

Scrum is een Agile aanpak – een effectievere en flexibelere manier van werken – die het voor een team mogelijk maakt projecten op een productievere wijze op te leveren en eventuele problemen snel te tackelen. Met een vaste cadans leveren multidisciplinaire teams gedeelten van beleidsstukken op, terwijl de stakeholders met grote regelmaat worden betrokken om te overleggen over de deelresultaten en de koers. Scrum is uitermate geschikt wanneer er onduidelijkheden zijn over de juiste oplossing en/of wanneer belangrijke veranderingen verwacht worden. Bekijk deze animatieserie om te leren wat Scrum precies is of bekijk onderstaand filmpje.

Voor de invoering van de Omgevingswet en het gebruik van Scrum bestaan geen blauwdrukken. Wij overleggen altijd met onze klanten wat de meest succesvolle manieren zijn om gebruik te maken van Scrum. Dat betekent vaak beginnen bij één project. Als voorbeeldaanpak beschrijf ik de ontwikkeling van een omgevingsvisie van een gemeente. In de omgevingsvisie legt de gemeente haar ambities en beleidsdoelen voor de fysieke leefomgeving voor de lange termijn vast.

De omgevingsvisie Scrummen doe je als volgt

De 3 rollen
Eén van de rollen binnen Scrum is die van de Product Owner. Hij of zij is verantwoordelijk voor het maximaliseren van de waarde van een product. Dat betekent dat de Product Owner het contact met de stakeholders managet, zodat duidelijk wordt wat de koers is om tot een goede visie te komen. Wie zijn de belangrijkste stakeholders? Wat zijn hun behoeften en wensen? Welke stakeholders betrek je wanneer? Aan welke onderwerpen moet er in de omgevingsvisie in ieder geval besteed worden? Dit zijn vragen die een Product Owner beantwoordt (met ondersteuning van de Developers (voorheen het Development Team genoemd) of anderen). Op basis hiervan kan de Product Owner bepalen welke onderdelen van de Omgevingsvisie het meest waardevol zijn om als eerste op te leveren.

Het is dus de verantwoordelijkheid van de Product Owner om (in overleg met de Developers en de stakeholders) te bepalen wat er als eerst kort cyclisch wordt opgeleverd. Een deelvisie over een thema als bevolkingskrimp of bevolkingsgroei, of juist klimaatadaptatie? Of moeten eerst alle basisthema’s op tafel komen? Op basis van de overleggen met stakeholders kan de Product Owner prioriteiten stellen. Met de meest urgente vraagstukken gaan de Developers als eerste aan de slag.