slim
samen
werken

9 competenties van de Scrum Master

Het invullen van de Scrum Master-rol vraagt om diverse interpersoonlijke en operationele Scrum Master competenties. Interpersoonlijke vaardigheden zijn essentiële vaardigheden voor een Scrum Master om te kunnen omgaan met de dynamiek en de verschillende persoonlijkheden in het Scrumteam en daaromheen. Sommige situaties vragen om een coach, andere om communicatie op managementniveau, en weer andere meer om een echte regelaar.

Het spreekt voor zich dat een gewoon mens niet alle vaardigheden op hetzelfde niveau beheerst. Onderstaand is dan ook slechts een overzicht van interpersoonlijke en coachende eigenschappen en competenties van een goede Scrum Master.

Geheugen opfrissen? Wat doet de Scrum Master ook alweer? Bekijk onze introductie video.

1. Agile mindset

Een Agile Mindset en aanpassingsvermogen zijn kerncompetenties van een effectieve Scrum Master. De Scrum Master die opereert in een dynamische organisatie moet zichzelf snel kunnen aanpassen aan de veranderende omgeving en behoeften van het team. Vanuit het eigen aanpassingsvermogen kan de Scrum Master het team inspireren tot aanpassen van het eigen gedrag.

Nieuwe situaties vragen soms om het uitproberen van nieuwe dingen. Als je experimenteert en nieuwe dingen probeert, horen tegenslagen en mislukkingen erbij. De Scrum Master moet het team leren om mislukkingen te accepteren en hen aanmoedigen om te blijven leren van de experimenten. De Agile Mindset helpt de Scrum Master bij het coachen en faciliteren van het Scrum Team.

2. Intrinsieke motivatie

De Scrum Master moet zich kunnen verbinden met het gemeenschappelijke doel van het team. Het ontwikkelen van een hoge interesse en volledig betrokken blijven bij de taken is de verantwoordelijkheid van elk individu als professional. De motivatie die niet afhankelijk is van externe beloningen, bonussen of erkenning. De Scrum Master kan betekenis uit het werk halen en blijft gemotiveerd om complexe uitdagingen aan te gaan.

3. Emotionele intelligentie (EQ)

Emotionele intelligentie is het bewustzijn van de eigen beweegredenen en motivaties, het vermogen tot zelfregulatie en van daaruit daadwerkelijk contact maken met de teamleden. Een dynamische omgeving met complex werk vereist intensieve samenwerking in het hele team. Zo’n team heeft een emotioneel intelligente Scrum Master nodig, die in staat is om een duurzame relatie op te bouwen met het team en op basis van wederzijds vertrouwen een stabiele werkomgeving te creëren.

4. Empathie

Empathie is cruciaal om te kunnen coachen en daarom ook één van de belangrijke Scrum Master competenties. De Scrum Master als coach moet zich echt in kunnen leven in een ander. Hiervoor is empathisch vermogen nodig. Empathie, inlevingsvermogen, gaat ook verder dan sympathie, het vermogen om mee te leven. Meeleven, of misschien wel medelijden, geschiedt vaak op enige afstand. Je echt inleven in de ander vereist nabijheid.

5. Luisteren

Een Scrum Master kan goed luisteren. Goed luisteren betekent dat je bezig bent met wat anderen zeggen en niet met wat je zelf vindt. Goed luisteren vereist daadwerkelijke acceptatie van de gesprekspartner. Zonder wederzijdse acceptatie kan je je niet verplaatsen in elkaars belevingswereld. Een Scrum Master moet oprecht nieuwsgierig zijn naar de ander. Echt goed luisteren is zeldzaam, meestal wordt slechts de illusie gewekt dat er goed geluisterd wordt. Bewust of onbewust: vooringenomenheid, aannames en de eigen agenda maken goed luisteren zo goed onmogelijk.

6. Veel vragen stellen

Een Scrum Master stelt vragen. Scrum Masters die het team vertellen wat het moet doen en de antwoorden en oplossingen aanreiken hebben minder impact en zijn wellicht zelfs contraproductief. Een effectieve Scrum Master is oprecht nieuwsgierig en stelt vragen. Een team dat wordt bevraagd moet zelf nadenken over het eigen handelen en zelf met oplossingen komen. Je methode aanpassen van het ‘vertellen’ naar het stellen van vragen vergt de nodige oefening. Door te oefenen ontwikkelt de Scrum Master de vaardigheid om krachtige vragen te stellen.

7. Uitleggen

Een Scrum Master kan goed uitleggen. Scrum is vaak nieuw in de organisatie. Hoewel het raamwerk ogenschijnlijk simpel in elkaar zit, is een goede uitvoering complex en steken oude gewoonten al snel weer de kop op. Een Scrum Master zal dus regelmatig opnieuw moeten uitleggen wat de bedoeling is van Scrum, waar en waarom de Scrumwaarden belangrijk zijn en wat het echt betekent om Agile ‘te zijn’. Dit in plaats van ‘Agile doen’, dat is namelijk iets heel anders. Door doelstellingen, oorzaak en gevolg visueel te maken kan een boodschap beter landen en beklijven. Een Scrum Master oefent zich dus ook in het visueel uitwerken (uittekenen op flip over) van abstracte begrippen en informatie.

8. Feedback geven

Een Scrum Master is niet bang om feedback te geven. Een team groeit alleen als het eerlijke feedback krijgt. Feedback geven is belangrijke en spannende competentie om te ontwikkelen. Het geven en ontvangen van feedback verlangt van zowel de gever als de ontvanger de nodige openheid. Als iemand geen feedback wil ontvangen, werkt het niet. Het is belangrijk dat er in ieder geval gevoelsmatig sprake is van gelijkwaardigheid, vertrouwen, wederzijds respect en vooral: veiligheid. U voert een gesprek met élkaar, u praat niet óver elkaar. Beide gesprekspartners moeten zich veilig voelen om zich open te kunnen stellen voor feedback.

9. Gaat conflicten aan

Een Scrum Master gaat conflicten niet uit de weg. Binnen elk team spelen er kleine en soms grote conflicten. De Scrum Master signaleert conflicten, gaat ze niet uit de weg en maakt ze zo vroeg mogelijk bespreekbaar in het team. Door het conflict te bespreken met het hele team wordt een gezamenlijke oplossing mogelijk. Dit zorgt voor draagvlak waardoor conflicten veranderen in constructieve meningsverschillen die kunnen leiden tot structurele verbeteringen.

Ook Scrum Master worden? Volg dan onze Scrum Master training en leer de fijne kneepjes van het vak in een paar dagen.

Ook interessant:

Prioriteiten stellen in Scrum Projecten
Verbeter de Samenwerking tussen Product Owners en Teams
  Scrum Tools: welke kies je bij Agile projectmanagement?

Vind je dit artikel interessant?

Volg ons op LinkedIn (we delen onze blogs met je)

Over de auteur: Frank Verhelst

Frank is Agile Coach en Scrum trainer. Hij helpt teams met het aanleren van de routines rond Scrum en Kanban. Vanuit ‘Voordoen, na- doen, zelf doen’ is het de bedoeling de teams zo snel mogelijk op eigen kracht op gang te brengen. Frank is een gepassioneerd trainer; energie, inspireren en doen! kenmerken zijn stijl. Naast de Scrum methode heeft hij ook ervaring met Design Thinking en Design Sprints en besteedt hij veel aandacht aan het schrijven van goede User Stories.