samen
werken
Hoe ontwikkel je de competenties bij medewerkers die belangrijk zijn voor Agile teams?
Je ontwikkelt Agile competenties door te investeren in soft skills zoals empathie, open communicatie, aanpassingsvermogen en verantwoordelijkheid. Dit doe je via teamoefeningen zoals de positieve feedbackdouche, actief luisteren en rolwissels. Coaching en Retrospectives helpen ook. Zo groeit het team niet alleen technisch, maar ook in samenwerking en wendbaarheid. Dit is essentieel voor succes in een Agile omgeving. In dit artikel licht ik uit hoe je dit bewerkstelligt.
Om te beginnen, Agile teams zijn vaak goed in staat om in te spelen op verandering, zich aan te passen aan externe zaken en daarbij ook de innovatie te bevorderen. Maar hoewel technische vaardigheden belangrijk zijn voor het uitvoeren van het werk, is het voor Agile teams net zo belangrijk om ook andere ‘sociale’ vaardigheden (soft skills) te bezitten.
Communicatieve en interpersoonlijke vaardigheden stellen teams in staat om goed te functioneren, helder te communiceren en samen ook het ‘leren door te doen’ van Agile te kunnen blijven toepassen. We geven hierbij ook wat praktische oefeningen mee, die je bijvoorbeeld in een retro kan toepassen!
Wat is het verschil tussen technische ‘harde’ vaardigheden en soft skills?
Als we het hebben over technische vaardigheden, denken we aan: programmeren, marketing-analyses en berekeningen uitvoeren. Vergeleken met deze ‘harde’ vaardigheden verwijzen soft skills juist naar persoonlijke kwaliteiten die effectieve communicatie, samenwerking en interactie met anderen teweegbrengen. Deze vaardigheden zijn lastiger te meten of te kwantificeren. Dit komt doordat soft skills vaak emotionele intelligentie en gedragskenmerken bevatten, die soms subjectief zijn.
Soft skills zijn daarentegen wel essentieel voor het opbouwen van positieve relaties, teamsamenwerking en persoonlijke groei in een Agile team.
Wat zijn de belangrijkste soft skills voor Agile teams?
Empathie
Empathie is mogelijk één van de belangrijkste soft skills voor een Agile team en het is de vaardigheid om de emoties van een ander te begrijpen en te delen.
Empathie kan bijvoorbeeld in het volgende gedrag ten uiting komen:
- Aandachtig luisteren
- Het stellen van vragen naar het standpunt van een ander
- Het perspectief van de ander proberen te begrijpen
- Je eigen standpunt opzij zetten
Soms heb je in een team een meningsverschil of conflict. Als deze onuitgesproken blijven, voelt dat vaak als een blok aan het been of een roze olifant in de kamer. Je gevoelsprieten gebruiken en het aanvoelen van de frustraties van andere teamleden is hierbij cruciaal om conflicten constructief op te lossen. Zo weet men hoe je op een gepaste manier kan reageren in een gespannen situatie.
Bovendien is een van de Agile principes “nauwe samenwerking met de klant”, waarbij bijvoorbeeld een Product Owner (maar eigenlijk ook alle teamleden) zich in de schoenen van de klant moeten verplaatsen om hun behoeften en voorkeuren beter te begrijpen. Empathie zou hier ook goed bij kunnen helpen.
Open communicatie
Bij het werken en vergaderen over inhoudelijke zaken heb je kans dat alles goed gestroomlijnd werkt, maar vaak is er ook sprake van misverstanden of miscommunicatie.
Hierbij is het altijd van belang dat men open blijft communiceren: actief luisteren, letten op positieve non-verbale communicatie en soms minder focussen op de interpretatie bij jezelf. Zelfs wanneer je zelf iets ongemakkelijks, vervelends of impopulair moet vertellen aan een ander is het van belang bij de waarheid te blijven, ruimte te geven voor gedachtes en gevoelens en open te staan voor andere meningen of feedback. Dit kan het risico op misverstanden en miscommunicatie verkleinen.
Aanpassingsvermogen
Een van de Agile principes is om verandering te omarmen en het project of het team aan te passen aan veranderende omgeving. Flexibiliteit is hierbij een enorm belangrijke soft skill voor een team om in een project de scope, prioriteiten of doelen aan te kunnen passen.
Flexibililiteit betekent ook in staat zijn om ideeën van jezelf op te geven, waar je mogelijk altijd achter hebt gestaan. Het kan namelijk zo zijn dat je nieuwe ideeën moet omarmen die mogelijk in strijd zijn met je eigen meningen en overtuigingen. Je eigen ego kan in dat geval een obstakel zijn voor om open te staan voor een verandering. Hierbij is aanpassingsvermogen belangrijk in het team in combinatie met open communicatie en positieve houding, zodat het team durft om risico te nemen en eventuele obstakels of belemmeringen wilt onderzoeken.
Verantwoordelijkheid
Personen die eigenaarschap nemen op werk in hun werkzaamheden, durven vaak doelen te stellen, stress te beheersen en zijn vaker in staat om ook de doelen te behalen.
Een belangrijk onderdeel van Agile werken is zelforganisatie, wat betekent dat teamleden verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen acties, maar ook voor de acties van het team. Kortom: iedereen is gedeeltelijk verantwoordelijk voor de teamresultaten en neemt een deel van zijn verantwoordelijkheid op zich.
Hoe ontwikkel je soft skills in een team?
We hebben hierboven de verschillende soft skills benoemd, maar de vraag is natuurlijk hoe je deze kan ontwikkelen in je team. Persoonlijke coaching, teamcoaching en team trainingen kunnen hier goed aan bijdragen.
Maar hieronder hebben we ook al een lijst gemaakt van formats/team oefeningen om soft skills te ontwikkelen in je team. Probeer ze eens uit in je eigen team!
1. De ‘Positieve Feedbackdouche’
(voor empathie & open communicatie)
Om een positieve teamsfeer te stimuleren, is de ‘positieve feedbackdouche’ een mooie oefening. Hierbij ontvangt elk teamlid achter elkaar complimenten van zijn of haar collega’s. Dit zorgt niet alleen voor meer onderlinge vertrouwen, maar ook voor een positieve sfeer: het geeft ieder teamlid meer zelfvertrouwen en motivatie. Door regelmatig aandacht te hebben door elkaar complimenten te geven door middel van de positieve feedback douche, zorg je ervoor dat collega’s elkaars sterke punten waarderen en herkennen.
2. Actief Luisteren – Begrip in Conflictsituaties
(voor empathie & open communicatie)
Actief en aandachtig luisteren is een zeer belangrijke competentie in conflictoplossing. Wat je hierbij kan doen, is dat een teamlid een casus inbrengt in een drietal wat hij/zij heeft meegemaakt. De andere teamleden luisteren aandachtig en in plaats van direct te reageren, proberen ze te erkennen wat er gezegd is door dit te parafraseren (in andere woorden te omschrijven) en de behoeften achter de uitspraak te ontdekken.
Hierdoor focus je samen meer ook op wat er eigenlijk gezegd wordt en wat de onderliggende behoefte van iemand is. Dit helpt enorm bij het oplossen van meningsverschillen en versterkt de teamdynamiek.
3. ‘Wat als?’ Oefening – Verbeelding en Probleemoplossing
(open communicatie & aanpassingsvermogen)
De ‘Wat als?’ oefening helpt teams om creatief te denken en snel te schakelen bij onverwachte situaties. Elke deelnemer komt met een ‘Wat als?’ scenario, zoals “Wat als onze belangrijkste klant vandaag vertrekt?”of “Wat als we morgen een plotselinge stijging in vraag ervaren?”
Vervolgens brainstormt het team over hoe ze in die situatie zouden handelen. Dit helpt niet alleen om op creatieve manieren problemen op te lossen, maar ook om elkaars denkwijzen en reacties beter te leren kennen.
4. Rollenwissel oefening – Begrip voor elkaars Taken
(aanpassingsvermogen & verantwoordelijkheid)
In deze oefening wisselen teamleden voor een dag of een paar uur van rol met een collega. Het doel is om de uitdagingen en verantwoordelijkheden van een andere rol binnen het team beter te begrijpen. Na afloop deelt iedereen hun ervaringen en nieuwe inzichten over elkaars werk. Deze oefening versterkt begrip, samenwerking, en waardering voor elkaars werk, en helpt het team om elkaar beter te ondersteunen.
Bovenstaande oefeningen zijn nuttig om de Agile competenties in je team te ontwikkelen. Probeer ze eens uit!
Conclusie: competenties in Agile teams
Soft skills zijn de basis voor een succesvolle samenwerking binnen een team. Empathie, open communicatie, aanpassingsvermogen en verantwoordelijkheid zijn belangrijk voor de ontwikkeling van een team en kunnen uiteindelijk zorgen voor continue verbetering (dat centraal staat in een agile werkomgeving). Door middel van bovenstaande oefeningen en andere retro vormen kan je een basis vormen om deze competenties te ontwikkelen en de samenwerking van een Agile team te verbeteren.
Kortom, het ontwikkelen van soft skills en het opbouwen van een sterk team is een reis van persoonlijke groei, gezamenlijke successen delen en continu verbeteren. Met de gestelde competenties zorg je ervoor dat jouw team niet alleen technisch sterk is, maar ook hecht, vol vertrouwen en met open communicatie, de ideale basis voor een agile manier van werken.
Heb je vragen over hoe je je team beter kunt ontwikkelen, nieuwe vaardigheden kunt aanleren, of een ander gerelateerde vraag hebt? Neem dan contact op via info@agilescrumgroup.nl of 020 2614 195. Een van onze consultants helpt je graag verder.
Ook interessant:
- Wat is oplossingsgericht coachen en hoe pas ik het toe in Agile teams?
- Welke SAFe Events zijn er? Alle 11+ meetings op een rij
- Wat zijn Agile teams? Dit zijn 7 kenmerken
