Generative Relationships STAR – Liberating Structure

In deze blog beschrijven we één van de Liberating Structures: Generative Relationships (stimulerende relaties) STAR. Liberating Structures zijn structuren voor het faciliteren van meetings en conversaties. Ze zijn zo ontwikkeld dat de Liberating Structures gedistribueerde controle omarmen en een groter aantal personen betrekken bij het bepalen van de volgende stappen in een organisatie.

In deze blog laten we zien hoe je de Generative Relationships (door ons vertaald als stimulerende relaties waarin je individueel en als team kunt groeien), ook omschreven als de STAR kompas tool, kan inzetten. Met deze Liberating Structure laat je een groep inzien hoe hun huidige samenwerking verloopt en hoe ze veranderingen die groepsprestaties verbeteren kunnen identificeren.

Buiten dit heeft de STAR de volgende doelen:

• Meer zelfsturing en autonomie in de groep creëren.
• Het doel en de identiteit van de groep vergroten.
• Helpt mensen minder om anderen te beschuldigen en op eigen interactiepatronen te focussen.
• Brengt “diagnose en behandeling” samen zonder de planners van de doeners te scheiden.
• Vermindert frustratie in de groep, bij personen die niet tevreden zijn met de huidige gang van zaken.

Generative Relationships STAR: het principe

De definitie van deze Liberating Structure bestaat uit twee hoofdcomponenten. De eerste is dat de relatie iets oplevert dat een individu niet zelf had kunnen produceren. De tweede is dat de bron van waarde niet van te voren voorzien had kunnen worden. Het is gecreëerd door de interactie in de groep.

Door de Generative Relationships structuur kunnen alle leden van de groep de huidige relatiepatronen diagnosticeren en beslissen hoe ze samen actie moeten ondernemen. Alleen met elkaar, dus zonder gebruik te maken van tussenpersonen. Het kompas blijft altijd bruikbaar, wat bij de eerste diagnose is gebruikt kan namelijk verder in het proces worden gebruikt om de voortgang bij het ontwikkelen van relaties te evalueren.

Generative Relationships STAR: de werkwijze

• De eerste stap is om iedereen het team te laten beoordelen op basis van vier kenmerken:
  • S Separateness (Apartheid): de hoeveelheid diversiteit in de groep (persoonlijk & inhoudelijk).
  • T Tuning (Afstemming): hoe goed wordt er naar elkaar geluisterd en gereflecteerd.
  • A Action (actie): de ruimte om ideeën uit te voeren of te innoveren met de groep.
  • R Reason (Reden) om samen te werken: de voordelen van het samenwerken in deze groep.
• De tweede stap is om gezamenlijk actiestappen te vormen om ‘generative relationships’ te stimuleren.
• Tijdens deze sessie is het noodzakelijk dat de volgende attributen aanwezig zijn:
  • Tafels voor kleine groepen van 4 personen
  • Een STAR kompasafbeelding en pennen voor elk individu.
  • Een STAR kompasafbeelding op een flip-overpagina voor elke kleine groep.
  • Een STAR kompasafbeelding op een flip-overpagina voor de hele groep.
• Ter verduidelijking: de deelnemers zullen eerst individueel beoordelingen maken, gevolgd door het samenwerken in kleine groepen, en uiteindelijk met de hele groep.

• Zorg voor een duidelijk stappenplan en time-box:
  • Voor het individueel beoordelen van het team op basis van de vier aspecten. 5 minuten.
  • In kleine groepen van vier markeren de deelnemers een stip langs elk kompaspunt en praten vervolgens met de andere teamgenoten de positie op de afbeelding, hierbij is het zoeken naar consensus en verschillen van belang. 5 minuten.
  • Binnen deze kleine groepen wordt vervolgens besloten welk type resultaten wordt gegenereerd door het patroon van interactie dat ze hebben geïdentificeerd (bijv. Hoge afstemming + geen actie = we kunnen het goed met elkaar vinden maar bereiken weinig, hoge actie + lage afstemming = routinematige resultaten zonder innovatie, hoge afstemming + hoge Afzonderlijkheid + hoge actie + lage reden = veel valse starts, enz.). 5 minuten.
  • In de kleine groepen wordt ook nagedacht over welke handelingen nodig zijn om op bepaalde vlakken te verbeteren. 5 minuten.
  • Met de hele groep wordt een lijst met actiestappen gemaakt en besloten wat de eerste stappen zullen zijn. 5 minuten.

Generative Relationships STAR: tips en variaties

• Probeer de deelnemers te stimuleren om zelf te zoeken naar oplossingen voor hun problemen.
• Zorg dat elke persoon minstens één activiteit heeft om te doen.
• Daarbij is het belangrijk dat iedereen op de hoogte is van wie wat op welk moment gaat uitvoeren.
• STAR is in te zetten met andere Liberating Structures om een lage score op het kompas te verbeteren:
  • Separateness (Conversation Café)
  • Tuning (Wise Crowds)
  • Action (Open Space)
  • Reason (Nine Whys)

Ook interessant:

• 1-2-4-All – Liberating Structure
• Wat zijn Liberating Structures (+ Enkele Voorbeelden)
• Zelforganisatie: Wat is het? (incl. Checklist)

Vind je dit artikel interessant?

Volg ons op LinkedIn (we delen onze blogs met je)

Over de auteur: Daan Spijker

Daan is onderdeel van het marketing team. Ze is pas afgestuurd in International Business Adminstration aan de Vrije Universiteit, en ontdekte daar haar interesse in Agile. Ze ondersteunt Agile Scrum Group grotendeels op de achtergrond. Maar zal zo nu en dan ook blogs schrijven.