slim
samen
werken

Leidinggeven aan Agile teams, hoe doe je dat?

Wendbaar werken vraagt om wendbaar leiderschap. Dat begint bij het begrijpen wat wendbaar daadwerkelijk inhoudt, en dat is dus niet ‘met alle winden meewaaien’. Het is altijd nodig om vanuit kaders te werk te gaan, zodat je daarna ook speelruimte creëert voor teams en medewerkers. Welke cultuur van leidinggeven is hier nodig? Hoe geef je dit goed vorm? Welke eigenschappen en kenmerken komen hier goed van pas? In dit blog duiken we dieper in op de juiste manier van leidinggeven aan Agile teams.

Leidinggeven aan agile teams

Dienend leiderschap als uitgangspositie

Een nieuwe route, anders dan traditionele managementstijlen, wordt ingeslagen met de managementstijl ‘dienend leiderschap’ (servant leadership). Deze managementstijl is fundamenteel dienend omdat je als leider erkent dat je vanuit leiderschap het team ook kan dienen. Het is immers nodig dat er leiding wordt genomen, echter gebeurt dit niet vanuit eenrichtingsverkeer of directieve aanpak, maar vanuit gemeenschappelijk belang. Hiervoor is het nodig altijd naar het grotere geheel te kijken: de behoeftes van het team en de leider, zodat vanuit dit geheel richting wordt bepaald. De leider definieert vervolgens de kaders van waaruit hij/zij ondersteuning biedt aan het team.

Een leider kan dit bijvoorbeeld doen door te faciliteren en het helpen van teamleden zodat zij hun werk goed kunnen doen. Eventuele obstakels kan de leider wegnemen, niet door inhoudelijk oplossingen aan te dragen, maar door hen te begeleiden in het zelf bedenken van oplossingen. Dat vergt dus een ontvangende houding van de leiding, waarbij empathie en luisteren centraal staan.

Een cultuur van dienend leiderschap ontwikkelen

Het ontwikkelen van een nieuwe leiderschapscultuur gaat niet over één nacht ijs en dient daarom voldoende aandacht te krijgen. Als onderdeel van een nieuwe leiderschapscultuur zijn er een aantal leiderschapsprincipes die gezamenlijk bepaald dienen te worden. Door deze principes toe te passen, worden teams in staat wordt gesteld om wendbaar, creatief en productief te zijn.
Vanuit de Agile leiderschapswereld zijn dat de volgende 8 principes:

  • Waarde creëren: focus op het leveren van klantwaarde door iteratieve en incrementele contactmomenten
  • De klant begrijpen: betrek klanten periodiek om feedback op te halen en ervoor te zorgen dat de ontwikkelde oplossingen aan hun behoeften voldoen
  • Alignment: zorg voor een duidelijke visie die het team motiveert en richting geeft. Hierdoor kan het team tezamen doelen stellen die bijdragen aan de visie en behapbaar kunnen worden opgeleverd.
  • Empowerment: geef teamleden de vrijheid en autonomie om zelfstandig aan de slag te gaan. Geef hun het vertrouwen en voorkom micro-management. Stimuleer zelforganisatie op een manier die zich mag ontwikkelen naar gelang het team groeit.
  • Transparant en visueel communiceren: wees oprecht en communiceer wat je wel én wat je niet weet. Zorg voor een cultuur van samenwerking en communicatie waar openheid de boventoon voert. Blijf ten allen tijde transparant over processen, herziene besluiten en nodige informatie.
  • Stimuleren van experimenten: investeer in de groei en ontwikkeling van medewerkers door hen patronen te laten doorbreken, nieuwe dingen te proberen en te experimenteren. Geef constructieve feedback, vier successen en falen, stimuleer een omgeving van groei
  • Snelheid en flexibiliteit: pas snel aan bij veranderingen en denk iteratief, zodat in behapbare brokken het werk opgeleverd wordt om bijtijds bij te schakelen indien nodig. Continue leren en verbeteren optimaliseert de behaalde resultaten.
  • Verantwoordelijkheid: geef teamleden de vrijheid en autonomie om beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te dragen voor hun werk. Bemoei niet (te veel) met inhoudelijke vraagstukken en laat hen onderling elkaar aanspreken.

Agile leidinggevende principes

De eigenschappen en kenmerken van Agile leidinggeven

Hierboven is al een en ander besproken wat belangrijke eigenschappen zijn bij leidinggeven aan Agile teams. Toch zijn er nog een aantal punten niet genoemd.

Hier volgt nog een opsomming van de belangrijkste kenmerken. Op een schaal van 0-5, hoe scoor jij per kenmerk?

  • Empathie: luisteren, observeren, ontvangen en inlevingsvermogen
  • Flexibiliteit: open voor verandering, nieuwe ideeën en kan snel schakelen indien nodig
  • Inspirerend: visionair, ziet mogelijkheden, lange termijn gericht
  • Besluitvaardig: beslissingen nemen gebaseerd op informatie en ook op basis van intuïtie, sensitiviteit
  • Ondersteunend: ondersteuning geven waar dat nodig is, maait het gras niet voor de voeten weg en heeft het geduld een ander te laten groeien
  • Communicatief: ideeën en verwachtingen duidelijk en effectief overbrengen, open en eerlijke communicatie
  • Integer: congruentie tussen wat je zegt en wat je doet, handelen op een betrouwbare, ethische manier
  • Resultaatgericht: ‘keep the end in mind’, weten waar je klantwaarde levert en hiernaartoe werken
  • Probleemoplossende mindset: stimuleer creativiteit, nieuwe oplossingen voor uitdagingen en problemen, kan analytisch denken als nodig is

Samenvattend

In dit blog hebben we besproken welke manier van leidinggeven past bij Agile teams. Om te beginnen is het goed om na te denken welke cultuur je wilt ontwikkelen. Een cultuur van dienend leiderschap betekent oude gedragingen loslaten en nieuwe gedragingen vormgeven. Door het opstellen van Agile leiding principes, maak je een nieuwe cultuur transparant en is duidelijk wat van iedereen verwacht wordt. Wel is het belangrijk deze goed te implementeren zodat er ook daadwerkelijk gedragsverandering plaatsvindt. Tot slot is het goed om ook op individueel niveau te kijken welke eigenschappen nodig zijn om Agile leiderschap te ontwikkelen. Deze gelden uiteindelijk voor iedereen, want in iedereen schuilt toch een Agile leider?

Heb jij nog verdere vragen over leidinggeven aan Agile teams, of wil je over een ander onderwerp praten? Neem dan contact op via 020 2614 195 of info@agilescrumgroup.nl en we helpen je vraag verder.

Ook interessant:

Over de auteur: Willemijn van Lier

Willemijn is Zelforganisatie- en Agile Coach. Haar passie om teams in beweging te krijgen is merkbaar zodra ze de ruimte binnen stapt. Zij benadrukt dat vertrouwen, autonomie en purpose de basis vormen voor succesvolle teams. Dit stimuleert dat teams zelf de verantwoordelijkheid voelen om gezamenlijke resultaten te behalen. Willemijn vertaalt makkelijk theorie naar praktijk; actie wakkert het leervermogen aan en daarmee de potentie om als team te groeien.